hesabın var mı? giriş yap

  • yıllar yıllar evvel bi arkadaşım türkiyenin en büyük gazetelerinden birine staja girmişti. çocuk üniversite ogrencisiydi o dönem.

    anlattığına göre şefler bunlardan haber istiyormuş. mesela gidin şu konu hakkında şu şu boyutlarda bi haber yapın orta sayfaya çakalım diyormuş.

    arkadaş bize bunu anlatmıştı. biz de yakın arkadaşımla beraber fırlamalık olsun diye uydurmasyon bi metin hazırlamıştık. fotoğraf olarak da başka bi arkadaşın fotosunu yollamıştık.

    2 gün sonra gazetenin ortasayfasında bizim hazırladığımız haber çıkmıştı. o gazete hala durur bende 15 senedir. bak haberi ben ve yakın akradaşım evde hazırladı lan. fotoğraf da dalga geçtiğimiz 3. bi arkadşaımıza ait. bu haber türkiyenin o dönemki en büyük 3 gazetesinden birinde basıldı diyorum sana.

    o günden sonra gazetelerdeki bu tip haberlere hep gülmüşümdür. kimbilir hangi fırlama stajyer yazıyor bunları.

  • ilginç bir hikayesi var. kitaplaştırılan, belgeseli ve filmi çekilen bir hayat örgüsü. güneydoğu afrika'daki ülkesi malawi'de, kasabasına elektrik getirmek için bilimi kullandığında sadece 14 yaşında olan bir çocuktan söz ediyoruz. hem kendi ailesinin, hem de komşularının kaderini değiştiren bir çocuk. kamkwamba'yı bu kadar özel yapan şey ise her şeyi kendi başına yapmadı, köydeki herkesin ona karşı olmasına rağmen hatta annesinin bile onun çılgın olduğunu düşünmesine rağmen vazgeçmedi.

    kamkwamba 5 ağustos 1987'de malawi'de dünyaya açıyor gözlerini. yedi kardeş, anne ve babası wimbe isimli bir köyde yaşıyorlar. babası bir mısır çiftçisi. 2001'de ilkokulu bitirdikten sonra malawi'de büyük bir kıtlık yaşanıyor. o yıl düzensiz yağmurlar neticesinde mısır yerel halkı doyurabilecek kadar çok yetişmiyor ve o sene 500-1000 kişi arasında kişi açlıktan hayata gözlerini yumuyor.
    kamkwamba'nın ailesi de bu açlıktan etkilenenler arasındaydı. mısır mahsulü yeteri kadar yetişmemiş ve günde sadece bir öğün yemek yiyerek hayatta kalmaya çalışılan bir hayat mücadelesi. kamkwamba o günleri "neredeyse yok olacaktık" diyerek hatırlıyor. baba kamkwamba'nın satacak mısırı olmadığı için, okul masraflarını karşılayamıyor ve okuldan ayrılmak zorunda kalıyor william.

    tüm bu yaşananlar onu yıldırmak yerine kamçılıyor aslında. bir kütüphane buluyor ve bilim kitaplarına merak salıyor. "enerjiyi kullanmak" adlı bir kitabı eline almasıyla her şey değişiyor. bu kitapta rüzgar enerjisi ile elektrik üreten dinamo adında bir cihazdan söz ediliyor. kamkwamba'ların evinde elektrik yok tabi. yağ lambası yakarak aydınlanıyorlar ve bunun maliyeti aşırı fazla geliyordu. bu sebepten elektrik üretmek için bir yel değirmeni kurmaya karar veriyor. her ne kadar ingilizcesi zayıf olsa da yel değirmeninin parçalarının isimlerini öğreniyor.
    yel değirmeni inşa etmek için gerekli parçaları bulmak kolay değildi, bu yüzden kamkwamba'nın kaynakları çok iyi kullanması gerekiyordu. aradığı şeyleri bir hurdalıkta buluyor. bunlar ise şöyle:
    kırık bir bisiklet, bir traktör motorunun pervanesi, eski borular ve hareket enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren bir dinamo.

    kamkwamba birçok deneme yanılmadan sonra bir lamba için yeterli miktarda elektrik üretebilecek beş metrelik bir yeldeğirmeni kurmayı başardı. akabinde yeldeğirmenini büyütmüş ve bir evi aydınlatacak kadar enerji elde etmeyi başardı. cesaretlenen mamkwamba, üçüncü bir değirmen kurdu ve su pompasını çalıştırabilecek kadar çok enerji üretmeyi başardı. bu pompa köye hayat getirecekti adeta. kurak tarlalar sulanabilecek ve daha çok ürün yetiştirilebilecekti.

    kamkwamba'nın başarısı kısa zaman içerisinde çevre köylerde de duyuldu. malawi'deki gazetelerde hakkında haber çıktı ve daha sonra ünü tüm dünyaya yayıldı. abd'de bir üniversiteden davet aldı ve 2009'da rüzgarı dizginleyen çocuk isimli kitabı yazıyor. 2019'da hayatını anlatan bir film yapıldı. güncel olarak dünyanın dört bir yanında temiz su, güneş enerjisi ve aydınlatma projeleri üzerinde çalışıyor. cümlelerini ise, ne olursa olsun, pes etmeyin diye bitiriyor kamkwamba.

  • bu kişi tıbbi eğitim aldığı için yoğun bakımda hastaların oksijensiz kalınca öleceğini biliyor kabul edilmeli ve kasten adam öldürmekten yargılanmalı diye düşünüyorum. yaptığının açıklaması olamaz.

  • business insider'ın yazısına göre, kenya'da tek başına 200 milyarlık çöl çekirgesi sürüsü var ve en zararlı çekirge türü olarak görülüyor. hızlı büyüyor, çabuk ürüyor ve kendi ağırlıkları kadar yiyorlar. kenya'daki 200 milyarlık çekirge popülasyonunun tükettiği gıda 84 milyon kişinin 1 günde tükettiği gıdaya karşılık geliyor. mevcut istila yemen'de başlamış. 2018-19 yoğun yağışları ideal ortama sebep olmuş. somali ve etiyopya'da 25 yıldır görülen en büyük istila, kenya'da ise 70 yıldır.

    ekleme: ilgili arkadaşların türkiye'ye gelmesi beklenmiyor.

    - korkanlara güzel haber: belalı görünen tiplerine rağmen insan ya da hayvanlara saldırmıyorlar ve bugüne kadar hastalık taşıdıkları/yaydıkları görülmemiş.

    - çekirge istilasıyla baş etme çabası oldukça pahalı. 2003-2005 arası afrika'da çekirge istilasıyla mücadele etmek için 450 milyon dolar harcanmış ve sonucunda 2,5 milyar değerinde mahsul hasar görmüş.

    - birbirlerinden ayrılmıyorlar ve o kadar yoğunlar ki yukarıdan bakıldığında altlarındaki arazi görülmüyor. birleşmiş milletler uluslararası yardım çağrısında bulunmuş, endişeleri sayının temmuza kadar 5 kat artması ve 30 farklı ülkeye ulaşmaları. doğu afrika şu an hasarın büyüğünü görüyor ancak asya ve orta doğu boyunca dünyanın 5'te 1'lik alanını kaplayan bir tehdit güçleri var.

    - bu istilaların ne zaman olacağı önceden kestirilemiyor. mevsim ve yağış koşullarına göre bir anda bastırabiliyor. 1900'ler boyunca 6 istila kaydedilmiş ve bir tanesi tam 13 yıl sürmüş. nem, yeşillik, toprak durumu gibi şartlar yerinde olduğunda, bir dişi çekirge üreme döneminde tek seferde 158 yumurtaya kadar çıkabiliyor ve yaşam boyu bunu en az 3 kez yapabiliyor.

    - sürü haritaları ikiye ayrılıyor: yetişkinler ve ergenler (hopper diye tanımlıyorlar). çünkü yetişkinlik dönemine erişmeden önce, bunların enikleri tam ergen gibi davranıyor ve iştahı çılgın atıyor. bu ergenlik dönemi 3 hafta ile 9 ay arasında sürebiliyor ve tarım arazilerine en büyük hasar verdikleri dönem işte bu büyüme dönemi. gözleri dönmüşcesine yiyorlar. bu yüzden iki sınıflandırma var. asıl hasarı şu an verenler ve üreyecek olacak yetişkinler.

    - bir çekirge, rüzgar sayesinde günde 146 km yol gidebiliyor. çok uzun süre havada kalabiliyor rüzgarı kullanarak. bu sayede kızıldeniz'i geçip duruyorlar. avuç içi kadar çekirgeden 400 milyar tanesinin 300 km genişlikteki kızıldeniz'in üzerinde kolaylıkla süzülüp pikniğe gittiğini düşünmek hiç hoş değil.

    - 1954 yılında, kuzeybatı afrika'dan yola çıkığ ebesinin nikahındaki britanya'ya kadar yolculuk eden sürüler olmuş. yine 1988 yılında ise batı afrika'dan karayiplere kadar, 4,828 km yol katetmişler.

    - rezalete gel: bu çöl çekirgeleri, sayıları arttıkça tutumlarını da değiştiriyorlar ve bunu diğerlerine belli eden renk değişimi yaşıyorlar. kalabalıkla birlikte hareket etmeye başladıklarında, başta kahverengiyken, sürüye karşı daha arkadaşçıl olduklarını belli edecek şekilde sarı ve pembe tonlarına geçiş yapıyorlar. kalabalık sürü üyelerinde bu geçiş sonrası yamyamlık başlıyor ve kahverengi olarak devam eden çekirgeleri yiyorlar. evet birbirlerini yiyorlar. ve sürüye yüz vermeyenlerin renkleri de onları zaten kolay hedef haline getirdiğinden tercihleri bu asiler oluyor. iki farklı renk: https://i.insider.com/…th=700&format=jpeg&auto=webp

    - normalde 3-5 ay arası yaşıyorlar ancak kısa görünen ömre rağmen kolay üreme ve mevsim şartları uygun olduğunda sürünün devamlılığını 10 yıldan uzun hale getirebiliyor.

    - yine mevcut istila sadece yükseliş kısmı ve kontrol edilmezse yıl sonuna dek devam edebilir.

    kaynak: https://www.businessinsider.com/…tos-history-2020-2

    edit: bu entry ekşi şeyler'de yer alıyor ancak nedense refere edilmiyor burada. bilemedim nalan... https://seyler.eksisozluk.com/…istilasi-olayi-nedir

  • aynı sınıftan 10 tane full çeken öğrencinin çıkmasını insanlara inandırabileceklerini zanneden idarecileri ortaya çıkarmış müthiş olay.

    bu insanların zekalarıyla alay etmek değil bildiğin ana bacı küfretmektir.lan bir bok yiyorsunuz bari bunu bu kadar göstere göstere yapmayın.milyonlarca çocuğun hakkını yiyorsunuz vicdanınız hiç mi sızlamıyor.

  • + dikkatli birisi misiniz?
    - dikatten kasıt?
    + meselaaa.. atıyorummm... bekleme odasında yerde kaç karo taş vardı?
    -tutuyorummmm..... otistik miyim lan ben?