peter jackson

• sopalık bir kişidir.
  
  sinemacılığına laf etmiyorum elbette.
  
  şimdi ilgilenmeyenler pek bilmez. bu arkadaşın askeri tarihe bir ilgisi, bu alanda araştırmacılık vs. bir tarafı var. e tabi filmlerden parayı balyalayınca ufak bir şımarıklık yaptı ve 2009 yılında wingnut wings diye bir plastik modelcilik şirketi açtı. buyrun tıklayın, kendisi hala patron olarak görünüyor şirkette.
  
  neyse efendim bu wingnut wings plastik modelcilik alanında pek de doğru düzgün ürünün üretilmediği 1.dünya savaşı dönemi uçaklarına yoğunlaştı ve o döneme dair bir envanter oluşturdu. yalnız alanda neredeyse tek üretici olması ve kit kalitesini de yüksek tutması neticesinde ürünlerinin fiyatı yüksekti. ancak ingiltere,fransa, almanya gibi birinci harpte bol bol hava savaşı yapan ve bu işi başlatan ülkelerdeki modelci tayfa deli gibi satın alıyordu wingnut'ın kitlerini. yani perakendesi 80-100 sterlinlik ürünlerdi bunlar ki normal şartlarda plastik model kitleri için yüksek fiyatlar.
  
  yukarda allah var pahalı falan ama wingnut'ın plastik model kitleri hakikaten çok kalitelidir ve bazı kitler kutu tasarımından tutun da içindeki plastiğine kadar şaheserdir. gider en iyi artistlerle çalışır kutu tasarlattırır, kitin içinden ansiklopedi gibi hazırlanmış, internette vs. asla bulamayacağınız fotoğraflı referanslı yapım kılavuzu çıkar. yalnız işte 1.dünya savaşı uçaklarını yapmak zordur. yok kanatlara tel gereceksiniz (bkz: rigging), tahta gövde uçak olduğundan çoğu, ahşap rengini ve görünümünü vereceksiniz modele falan zordur yani uğraşması ama neticede peter jackson bu ise girdi ve bayağı da sağlam yatırım yapıp piyasayı ele geçirdi.
  
  yalnız bu covid dalgası başladığında adama bir haller oldu. malum her yer kapandı e wingnut da ofisi kapadı ve sadece internet satışı yaptı bir süre. sonra bir anda toptancılara mal vermeyi kestiler. stokları bitiren ve yeni ürün bekleyen millet sordu "n'oldu, neden kit yok?" diye, "e çin'deki kitleri basan yerler kapalı dolayısıyla kit basamıyoruz, bekleyin." diye cevap verdiler. bu arada yeni gelecek kitleri falan duyurmuşlardı, hatta meşhur kızıl baron'un (bkz: manfred von richthofen) ikonik uçağı 3 kanatlı fokker dr.1'i çıkartacaklardı. ancak böyle bir açıklama yapıp sessizliğe büründüler.
  
  sonra mevzunun üzerinden biraz zaman geçti ve bir anda wingnut wings tamamen kapandı diye bir haber bomba gibi modelcilik camiasında patladı. kaynak da doğrudan şirketin içindendi ve çalışanlara bir mail atılıp hakikaten de şirketin kapandığı, zaten kar etmeyen şirketin covid nedeniyle iyice para kaybettiği ve işe gelmemeleri söylenmişti. e elbette ortalık karıştı çünkü her çıkardığı kit neredeyse anında biten ve neredeyse fanatik bir müşteri kitlesi olan böyle bir şirketin bu kadar ani ve beklenmedik bir şekilde ve gerçekten saçma bir bahanelerle kapatılması hiç de normal değildi.
  
  bu arada tüm bu tantana dönerken peter arkadaş ortada hiç yok. adam parayı toplayıp ortadan kaybolan 80'li yıllar bankeri gibi bir anda yokoldu gitti. şirket çalışanları konuyla ilgili kendileriyle hiç konuşmadığını, bu tip bir mali sorunlarından haberdar olmadıklarını, zaten şirkete de arada bir uğradığını söyledi.
  
  milletin ayaklandığı tek şey bu da değil. modelcilik camiasında bir adet vardır, diyelim ki bir üretici kapandı. o üreticiye ait üretim kalıpları, yani kitlerin basıldığı kalıplar, en çok parayı verene satılır ki kitlerin üretimi devam etsin. peki wingnut bunlarla ilgili ne yaptı? kalıplarla ilgili hiçbir şey söylemedi ve hatta kalıpların kitler yeniden üretilmesi diye yokedilebileceği falan dedikoduları yayıldı. bu plastik modelcilik için çok ayıp sayılacak bir durum olduğundan insanlar bayağı bir tepki gösterdiler duruma.
  
  evet neticede adam gitti sektörde acayip iyi konumdaki şirketi kapadı geçti. şu anda wingnut'ın sitesi hala aktif ve şirket belki ilerde yeniden açılır mı ümidi hala sürüyor. ancak nihai karar için sanırım peter jackson'ın keyfini beklemek gerekiyor. işte bu nedenle sopalıktır kendisi...
• ibo ile güllüşah filminden isterse üç tane film çıkartabilecek bir yönetmen.
  (bkz: güllüşah beklenmedik yolculuk)
  (bkz: ibo'nun çorak fakirhanesi)
  (bkz: ibo ile güllüşah beş ailenin kavgası)
• peter jackson'un en büyük özelliği diğer paranın köpeği yönetmenler arasında lotr felsefesini en çok özümsemiş, mümkün olduğunca hikakeyeye sadık kalabilecek yegane yönetmen olması. ki kendisi zaten normalin de üstünde bir lotr fanı.
  
  eğer sen kendi cebinden 600 milyon doları çıkarıp, masaya vurup "alın lan para, benim istediğim gibi olcak ama film!!!" diyebiliyorsan buyur koçyiğit. bende isterdim hikayenin birebir kitapla aynı olmasını. ama dünyadaki her sinema izleyicisi senin gibi, benim gibi, p. jackson gibi lotr fanı değil ki. okumuş bitirmiş, yarmış, kariyer ve entelektüelitede derece yapmış pek çok insan lotr serisine çocuk filmi damgası yapıştırıyor biliyormuydun. evet, hikayeden bazen çok rahatsız edici seviyede, kör gözüne parmak deyip koptu gitti ama, bu sayede de pek çok insan bu filmleri izledi. sonuçta new line cinema şirketi tolkien'i çok sevdiği için 600 milyon dolaresi mendile sarıp vermedi pj'e. adamların beklentisi senin benim tatmin olmam değil. onların beklentisi para güzel kardeşim. dünyadaki şirketlerin geri kalanı gibi: para. hayır şirketi, vakıf vb. değil yani. haa bu arada sen biraz olsun tatmin olmalısın ki, 2. filme, 3. filme de gitmelisin. ve bunu da başardı adam.
  
  şahsen ben tatmin oldum.
• yönettiği orta dünya filmlerinin uzunluğu ve sayısı konusunda yapım şirketleri ile bir türlü yıldızı barışmayan yönetmen. yüzüklerin efendisi üçlemesini beyazperdeye aktarmak istediğinde aklında bunu iki film olarak yapmak vardı, fakat görüşülen ilk yapımcı şirket olan miramax bunun tek bir film şeklinde yapılmasını istedi ve bunu kabul etmeyen peter jackson yeni bir yapımcı arayışına girdi. new line cinema ile yapılan görüşmede de yapımcı şirketin sahibinin tek isteği kitabın 3 film olarak uyarlanmasıydı, böyle de oldu.
  
  hobbit'in de iki film olarak çekilmesi planlanıyordu, hatta prodüksiyon aşaması tamalanıp çekimler bittiğinde dahi planlar bu yöndeydi. fakat filmin büyük bir gişe hasılatı yapacağından bu kez emin olan yapımcılar bu fırsatı doğal olarak kaçırmak istemediler, hobbit de üç film olarak karşmızda olacak artık, bazıları bu yüzden isyanlarda.
  
  ancak gözden kaçırılan nokta sanırım şu; artık sadece the hobbit kitabının uyarlamasını çekmiyor peter jackson. salt kitapta anlatılanlardan koca 3 film çıkmayacağının en çok kendisi farkındadır eminim. yaptığı "hobbit 3 film olacak" açıklamasında da kısaca değindiği üzere, kitabın anlattığı ana hikaye gerçekleşirken orta dünya'da aynı anda başka tarihi olaylar cereyan etmekte ve bunlara kitapta hiç değinilmiyor. peter jackson 3 film çekmek uğruna kafasından hikayeler, senaryolar, olaylar üretmeyecek, bilakis tolkien'in yaratmış olduğu dünyada gerçekleşen olayları da anlatacak filmlerinde. üstelik bunlar kel alaka olaylar değil, hobbit'te de önemli yere sahip gandalf'ın ve saruman, sauron gibi karakterlerin doğrudan yer aldığı olaylar.
  
  insanlar normal bir kitabın uyarlaması olarak düşünüyorlar hobbit filmlerini. klasik bir roman uyarlaması sündürüldüğü, uzatıldığı zaman filme doğal olarak kitapta yer almayan, yönetmenin, senaristlerin hayal gücünün ürünü şeyler girer. çünkü eldeki tek kaynak o romandır, önü arkası yoktur.
  
  oysa "the hobbit" kitabı, tolkien'in yarattığı koca bir dünyanın, sürekli ve tutarlı tarihsel olaylar silsilesinin bir parçasını anlatır sadece. bu kitabın dışında başka kaynaklarda, kitaplarda anlatılan, detaylandırılan onlarca öykü, olay vardır. işte peter jackson da bunları kullanacak filmde.
  
  işte bu yüzden bu durumdan zevk almak yerine "arkadaş bu kitaptan 3 film çıkmaz, çıkamaz. sırf para kazanmak için sündürüyorlar filmleri" demek anlamsız bence. evet adamlar para kazanıyorlar, kazanacaklar, ama karşılığında peter jackson gibi bir yönetmenin elinden çıkmış 3 orta dünya filmi sunacaklar sana. yıllarca "peter jackson hobbit'i de çeksin; orta dünya'yı, gandalf'ı, hobbitleri, elfleri, orcları özledik" dedik, şimdi adam fazladan hikaye sunuyor bize, "yok istemezük kitapta yok bunlar" diyoruz.
  
  edit: hep dediğim gibi, dededen tolkien'ci, 6 yaşından beri orta dünya'da yaşayıp tolkien eserlerini kutsal kitabı kabul eden ve tek harfinin dahi değiştirilmesine tahammülü olmayan kişiler tarafından nefret edilmesi doğal olan yönetmen.
• numenor'lu valar'in palantir'in saruman'dan alindigi sahneye deger bicmeyenlere "oncel duzdemir" sifatini layik gormesi cok agir bir hakaret olmu$. ama "$ahsi kanaatime gore" diye ba$ladiktan sonra istedigimiz $ekilde kurgu ve drama uzmani kesilebildigimize gore herkesin e$it derecede kendi sevdigi sahneyi filmde gorememekle ilgili bu adama "can alici noktalar gitmi$" diye saydirma imkani var gibi gorunuyor.
  
  tum kitap filme sigdirilmi$ olsaydi malumunuz cok bayik bir olacakti, ilk cildin kahvaltiyla gecen ilk 160 sayfasi gibi mesela. ama muhakkak o sahnelerde bir hikmet, kritik bir hikaye dongusu, hikayenin aki$iyla ilgili kacinilmaz "can alici" noktalar bulan, bulmayanlara da "oncel duzdemir" deyip a$agilayan cikacakti. (insan insana "oncel duzdemir" der mi ya?)
  
  ama seriyi 100 kere okuyup bu harcadigi vakti en azindan bir ego tatminiyle amorti etmeye cali$anlarin "palantirin sarumandan alini$ sahnesi nasil olmaz", "caradhras'ta buyu yapilmadigini herkes bilir", "gandalfin exorcism numarasi" gibi konulara deginirken bunlarin $ahsi kanaat oldugunu bildigimize gore, bu $ahsi kanaate sahip olmayanlarin "oncel duzdemir" sifatiyla a$agilanmasi bize sozkonusu sahnelerin oneminden cok yazarin kendini bu sahnelerin yoklugunu bilmek konusunda yuceltme istegini gosteriyor.
  
  yoksa "$ahsi kanaatime gore" palantirin alini$i ve sarumanin burnunun surtmesi o ana kadar kendisinden nefret eden okur icin hikayenin guzel parcalari olmasina ragmen filmin aki$ini etkilememi$tir. sarumanin devrili$i zaten ent'lerle tasvir edilmi$tir, filmin adi da "saruman aslan parcasi" olmadigindan bu sahne yerine $ahane aksiyonlu sava$ sahneleri olmasi gayet yerindedir egreti durmami$tir. caradhras'taki saruman sahnesinin bir buyu mu ne oldugu, caradhras'la direk alakasi olup olmadigi belli degildir ama saruman'in ne iblis olduguna dair seyirciyi ba$arili $ekilde beslemi$tir gayet de iyi olmu$tur. gandalf'in exorcism'i de beyaz haliyle bir numara goremedigimiz gandalf'in yeteneklerinin nasil arttigini gormemiz acisindan yerindedir.
  
  zaten kendi lotr bilgimizi gosteri$ icin kullanmadan evvel peter jackson'in bu degi$iklikleri neden tercih ettigi konusunda kafa yorsaydik kendisinin "tolkien bu kisimlari becerememi$ yahu, neyse duzeltiyorum ben" $eklinde bir tercih yapma ihtimalinin oldukca du$uk olabilecegini, o sahnelerin orada belli sinematik eksikleri kapamak icin bulunmu$ olma ihtimallerinin cok daha yuksek olabildigini cikarir, boylece insanlari fevri bir $ekilde haksiz yere "oncel duzdemir" sifatiyla yuzeysellik ve cehaletle a$agilamaktan da kacinmi$ olurduk. en azindan bu cirkin uslubu ustumuze giymi$ olmazdik iyi bir insan olarak bilinmeye devam ederdik.
• braindead, heavenly creatures, frighteners gibi filmlerin aynı zamanda bir takım eski 2. sınıf gore filmlerinin yönetmeni. fantastik edebiyat ve sinemayı seven, hayalgücüne güvenmek durumunda olduğum yeni zelandalı yönetmen. nitekim lord of the rings'i üçleme olarak çekmekle meşgul şu aralar. ilk film "fellowship of the ring" bu yaz gösterime girince herkes tanıyacak o tombik ve kara sakallı adamı. temennimiz, aynı zamanda sevebilmektir.
• george lucas'ın izleyiciye baygınlık geçirten zorlama "padme-anakin" aşkını görmüş ve artırmıştır.
• the lord of the rings serisini çektikten sonra tolkien fanları tarafından öldürülen yönetmenin yerine the hobbit serisini çekmesi için, hollywood' un gizli bir tarikatı tarafından ona tıpatıp benzeyen başka biri getirilmiştir. ama ne var ki, the hobbit bu yönetmenin elinde rezil olmuştur.
  
  edit:düzeltme
• yaprak dökümü, aşk-ı memnu gibi kitapların dizi uyarlamalarının çekilip en az 2-3 sezon yayınlandığı bir ülkenin insanları tarafından stüdyo filmleri çekiliyor diye eleştirilen yönetmen.
• bu adamın yüzüklerin efendisi yorumuna laf atanlar bi s.ktirip gitsin çay koysun.