paul lafargue

• fransız sosyalizm tarihinde, marksizmi ülkeye ilk getiren düşünür ve eylem adamı paul lafargue, 1842'de santiago'da (kuba) doğuyor, uluslararası bir soy sopa sahip bu şahsiyetin dedesi bordeaux'lu fransız, babaannesi zenci-beyaz melezi, annesinin babası fransız yahudisi, anneannesi de karaibli bir kızılderiliymiş. aile lafargue 9 yaşındayken fransa’ya göç ediyor, ilerleyen yıllarda paris’te tıp eğitimi görüyor, cumhuriyetçi, sosyalist, ateist ve materyalist olarak kabul ediliyor kendisi… din ile bilimin uzlaşamayacağını ileri sürerek yol alıyor kongre tartışmalarında, öncelikle proudhondan olmak üzere, kant, hegel, feurbach, littré, taine, claude bernard, fourier, saint simon, darwin ve comte’dan etkilenmiş; bir zaman sonra hükümetin değil toplumun değişmesini isteyen işçilere katılmıştır. hükümete karşı direnişe geçen gençleri kışkırttığı gerekçesiyle akademiden uzaklaştırılınca tıp eğitimine londra’da devam ediyor, londra dönüşü de marx’ın kızı laura’yla evlenip paris’e yerleşiyorlar… arka arkaya 3 cocukları da yaşayamayınca lafargue tıptan soğuyor, kendisini tümüyle sosyalist düşünce ve eyleme veriyor… fransız sosyalist partisi’nin kurucuları arasında yer almışsa da sosyalizmin zaferini göremeyip 1911’de önceden tasarladığı gibi 70 yaşına gelmeden eşi laura’yla birlikte bir koltukta kucak kucağa son soluğunu vermiş olarak bulunur… derisinin altına siyanür enjekte etme yoluyla bitirmiştir yaşamını… şunu da belirtelim; tembellik hakki egalité gazetesinde tefrika olarak yayımlanmıştır 1870’lerin sonlarında ilk olarak... kapitalist düzenin kiıyasıya eleştirisi, devrimci yazının başyapıtlarından biri, sosyalizmin klasiği niteliğiyle, komünist manifesto’dan sonra avrupa dillerine en çok çevrilen eserlerden biri…